Smart Replica’s afstudeerproject: Modelleren van de koppen en schotels

Ik ben begonnen met het modelleren van de koppen en schotels in een 3D computer model. Met behulp van het programma Devide is het mogelijk om de CT-scan images om te zetten naar een 3D computer model. In het programma geef je een onder en een boven grens aan de grijswaardes uit de CT-scan die in het model verwerkt moeten worden. Met deze grijswaardes kun je spelen, wat leidt tot nieuwe prachtige variaties. Hier onder enkele voorbeelden van de Kop en de Schotel “Chine de Commande”. De lagen in de koppen komen door de lagen waaruit de CT-scan is opgebouwd. Wat ook leuk is om te zien is dat de goudluster versieringen extra reliëf geven op het kopje.

Smart Replica’s afstudeerproject: Visie

Met de ontwerp uitdaging in mijn vorige post heb ik verteld wat de experience zal bieden. Binnen deze uitdaging heb ik een visie gecreëerd die aangeeft hoe de experience deze zal bieden. Deze visie bestaat uit interactie kwaliteiten die bepalen hoe experience plaatsvindt.

Mijn visie is dat de interactie tussen bezoeker en de experience zou moeten zijn als tussen iemand die gaat koken en een kookboek. In de interactie tussen de kok en het receptenboek zijn er vier kwaliteiten die ik graag terug wil zien in de experience die ik ga ontwerpen.

Intrigeren: de experience moet de bezoeker naar binnen trekken, door ze nieuwsgierig te maken en ervoor te zorgen dat ze meer willen weten. Net als het design en de foto’s van een kookboek die een lezer intrigeert en ze lokt een gerecht te willen maken.

Begripvol: de expereince moet een intuïtieve interactie zijn. Helpend, aanmoedigend en begeleidend om de experience begripvol voor de  bezoeker te maken. Een kookboek doet dit door bijvoorbeeld in stappen te vertellen hoe het gerecht klaar gemaakt moet worden. Zonder moeite kan je aan de slag met een recept en het recept begeleid je met de interactie.

Voldoening: de experience moet de behoefte van de bezoeker vervullen door ze een ervaring met een object te geven die ze dichter bij het object brengt. De bezoeker moet de experience met een tevreden gevoel verlaten. Als bij een kookboek waarbij het eindproduct een zelfgemaakt recept is, waar tevredenheid over het koken inzit.

Integriteit: de experience moet verder ook respectvol zijn tegenover de gedragsnorm die gehanteerd wordt in het museum. Zoals een kookboek een amateur kok kan helpen maar niet tegen de gedragsnormen van een professionele kok ingaan. 

Uit de gegeven opdracht en de gecreëerde visie vloeien eisen voort. Deze eisen zullen een tastbare rol spelen in het ontwerpen van de experience. De aankomende weken zal ik daar mee aan de slag gaan. Daarnaast zal ik ook aan de slag gaan met het modelleren van de reeks koppen en schotels die gebruikt zullen worden. Maar daarover in de volgende post meer. 

Smart Replica’s Afstudeerproject: Analyse fase

Het is nu al enkele maanden geleden dat ik ben begonnen met afstuderen binnen het smart replica project. Ondertussen heb ik mijn analyse fase afgerond en ben ik bezig met ontwerpen. In de analyse fase heb ik gebruik gemaakt van de Vision in Product methode (ViP), dit is een ontwerp methode die ontwikkeld is aan de TU Delft door Paul Hekkert en Matthijs van Dijk. Met het proces ViP ben je op zoek naar “raison d'être” van het toekomstige product.

Het eerste gedeelte van ViP (link in het figuur hierboven) bestaat uit een grondige kijk op de huidige situatie. Op de drie verschillende niveaus ( product, interactie en context) heb ik gekeken naar museum objecten op zich, de tentoonstelling waar ze in staan en het Booijmans als museum. In de analyse heb ik geprobeerd een zo compleet mogelijk beeld te krijgen van alle factoren in en om het domein, waarbinnen ik vervolgens een ontwerp uitdaging heb gecreëerd:

Ontwerp een ervaring aan de hand van moderne technologie die ervoor zorgt dat ook de Q1 bezoeker zich engageert met historische objecten, zonder het museum bezoek van de Q2 bezoeker te verstoren.

De Q1 bezoeker is een persoon die nieuws en leergierig is en wel eens een museum bezoekt. Maar de Q1 bezoeker past niet tussen het vaste Boijmans publiek. Deze heeft namelijk meer kennis over, en ervaring met de collectie van Boijmans.

Deze ontwerp uitdaging is gebaseerd op twee theorieën. De eerste is een bevinding van Letty Ranshuys, een publiekonderzoeker in de cultuur sector. Ze stelt dat musea bang zijn voor verpretparkisering die door moderne technologie veroorzaakt zou worden. En als tweede een bezoekervaring model van Curtis Wong, een interactie onderzoeker bij Microsoft. Hij stelt dat een ideale ervaring door drie fase gaat: engage, context and reference. Met kunst objecten is deze engagement voor de Q1 bezoeker moeilijker omdat het kunstobject zelf engagement niet uitlokt zoals dat wel gebeurt bij de Q2 bezoeker. De uitdaging wordt dus om aan de hand van moderne technologie deze engagement voor de Q1 bezoeker toch mogelijk te maken, zonder hier een entertainment level aan te geven waar de Q2 bezoeker niet op zit te wachten.

De zoektocht naar het witte goud (3) kop-en-schotel nummer 3

kop-en-schotel, Japan 1670

schotel, Japan 1670

kop, Japan 1670

Deze kop-en-schotel zijn in 1670 op bestelling gemaakt voor de toenmalige burgemeester van Amsterdam François de Vicq (1647-1707) en zijn vrouw Aletta Pancras (1649-1707). het Rijksmuseum heeft een mooi portret van Gerard ter Borgh van het echtpaar. De schotel en de kop zijn gedecoreerd met hun familiewapens. Dit is de enige kop-en-schotel van dit servies die in Nederland bewaard gebleven zijn. Een andere schotel bevind zich in het Idemitsu Museum in Tokyo.

François de Vicq (1646-1707)

Aletta Pancras (1649_1707)

de definitieve selectie van 7 theekopjes

(fotografie Hugo Bes)

(fotografie Hugo Bes)

Smart Replica's Afstudeerproject: Introductie

Ik ben Lotte de Reus, een studente aan de TU Delft. Om mijn master Design for Interaction af te ronden, ga ik aan de slag binnen het Smart Replica’s project. Onder begeleiding van Maaike Roozenburg, Ir. Jouke Verlinden en Prof. Joris Dik zal ik de opdracht uitvoeren.

Maaike Roozenburg en Alexandra van Dongen hebben een serie koppen en schotels uitgezocht die “De zoektocht naar het witte goud” representeren. Naast de statische vitrines met de originele artefacten, is het idee om een ​​gedeelte te maken waarin slimme replica's gebruikt worden om de bezoekers te verbinden met hun cultureel erfgoed.

Om deze ervaring te creëren zal ik onderzoek doen van innovatieve digitale technieken en de context van het museum. Dan ga ik aan de slag met het ontwerpen van een expierience die gebruik maakt van nieuwe technologieën als 3D printen en augmented reality. Deze experience draait volledig om de bezoeker-artefact relatie. En deze zal dan ook centraal staan in mijn visie en tot uiting komen in mijn uiteindelijke ontwerp.

Op de blog http://smartreplicainspiration.blogspot.nl/ zal ik inspiratie volle projecten bijhouden. Het kan hier gaan om gave gebruiksvormen van augmented reality maar ook over bijzondere projecten van musea. 

Zoektocht naar het witte goud (2) Tweede museumstuk geselecteerd!

Samen met Alexandra van Dongen, conservator van Museum Boijmans Van Beuningen ben ik een serie kopjes aan het uit zoeken uit de collectie die samen het verhaal vertellen van de zoektocht naar het porselein: De zoektocht naar het witte goud.

Het tweede object is geselecteerd; een werkelijk prachtig exemplaar van ‘Amsterdams Bont’. Deze kop-en-schotel uit de 18^e eeuw met een vlinder decoratie. Bij Amsterdams Bont gaat het om Aziatisch import porselein dat in Nederland gedecoreerd werd, soms zelfs over de oorspronkelijke decoratie heen! Een mooi fenomeen binnen het verhaal van de zoektocht naar het porselein.

Amsterdams Bont, vroeg 18e eeuw

Amsterdams Bont, vroeg 18e eeuw

De zoektocht naar het witte goud (1) Eerste museumstuk geselecteerd!

De zoektocht naar het witte goud is van start! Samen met Alexandra van Dongen, conservator van Museum Boijmans Van Beuningen ben ik een serie kopjes aan het uit zoeken uit de collectie die samen het verhaal vertellen van de zoektocht naar het porselein: De zoektocht naar het witte goud.

We hebben een eerste kommetjes-met-schotel geselecteerd die in China vervaardigd en in de 17e eeuw als handelswaar naar Nederland is geëxporteerd. Het gaat om een zogenaamde Vung Tau kop en schotel (ca. 1675-1680, uit de Vung Tau Cargo). Deze is via Christiaan Jörg speciaal voor dit project voor de collectie van Museum Boijmans Van Beuningen verworven.

Nu begint het verzamelen van historische informatie rond deze kop en schotel. Alle input is daarbij van harte welkom! 

kop en schotel, ca. 1675-1680, uit de Vung Tau Cargo

Vung Tau schotel

Vung Tau kop

Start Conferentie Stichting Toekomstbeeld der Techniek

Tijdens de startconferentie van Stichting Toekomstbeeld der Techniek met als thema Kunst & Techniek zal ik mijn werk en het project Smart Replica's presenteren:

Startbijeenkomst Toekomstverkenning Kunst en Techniek
Techniek en de Kunstproductie
24 mei 2012, 12.00 – 17.00 uur + borrel
Locatie: Nederlands Instituut voor Mediakunst (NIMk), Keizersgracht 264 AMSTERDAM
Aanmelden kan bij Annette Potting: potting@stt.nl (kosteloos)

Over de Startbijeenkomst Techniek en de Kunstproductie
De Toekomstverkenning Kunst en Techniek is een initiatief van de Stichting Toekomstbeeld der
Techniek. In de verkenning onderzoeken we ontwikkelingen in de relatie tussen kunst en techniek.
Aan de hand van twee startbijeenkomsten proberen we scherp te krijgen wat het precieze doel, de
focus en de werkwijze van de verkenning zou moeten worden.

wat vooraf ging: loosdrechts porselein tot leven wekken, een experiment(4)

En dan tot slot, het koppelen van de porsleinen replica's aan gedigitaliseerd historisch materiaal. De eerste experimenten hebben de TU Delft studenten gepresenteerd op de Science Fair.

mobiele app van Junaio 'projecteert' 18e eeuwse decoratie op porseleinen replica

mobiele app van Junaio 'projecteert' schilderijen, prenten en muziek op porseleinen replica

testen met Junaio, een app waarbij een afbeelding als marker werkt

3D digitale reconstructie van de decoratie op het 18e eeuwse origineel

wat vooraf ging: Loosdrechts porselein tot leven wekken, een experiment(3)

Gedurende 5 weken hebben 4 studenten van de TU Delft, Industrial Design en Architecture gewerkt aan experimenten met markers in en op porselein en Augmented reality. Hieronder een kleine sellectie:

3D print van suikerpot voorzien van AR marker in relief

mal met gegoten porselein mer AR marker in de 'ziel'

porseleinen replica van suikerpot met AR marker

porseleinen replica van suikerpot met afbeelding als AR marker

wat vooraf ging: Loosdrechts porselein tot leven wekken, een experiment(2)

In dit project wil ik onderzoeken of ik beide technieken kan combineren (3D prototyping en Augmented Reality). Door niet alleen historische gebruiksgoed te reproduceren, maar door daar ook doormiddel van QR codes en/of AR markers informatie, verhalen en context digitaal aan toe te voegen. Hiervoor zou ik historisch porseleinen serviesstukken als uitgangspunt willen nemen. De traditionele techniek van het gieten van porselein wil ik toepassen om de codes en/of markers tot onderdeel van het gebruiksgoed te maken. Zo wil ik de (historische) ‘lowtech’ technieken combineren met digitale ‘hightech’ technieken. Het doel is om museaal gebruiksgoed weer te kunnen gebruiken en om de gebruikers op een nieuwe manier in contact te brengen met de verhalen achter deze voorwerpen.

van het onderzoeksproces (Porcelain based Augmented reality) hebben studenten Industrial Deisgn en Architecture van de TU Delft een blog bijgehouden: http://porcelain2011.weblog.tudelft.nl/

Markers in porselein: QR-codes en AR markers

gietporselein mal met Qr-code (verwijst naar de Alma site van Museum Boijmans)

3D prints van AR-marker in kunststof en gips

Qr-code en AR-marker in porselein

wat vooraf ging: Loosdrechts porselein tot leven wekken, een experiment(1)

een eerste inventarisatie van de (technische)mogelijkheden van QR codes, AR markers en Apps als toevoeging voor historisch gebruiksgoed.

projectpartners: Studio Maaike Roozenburg, Technische Universiteit Delft, AR Lab Koninklijke Academie Den Haag, Museum Boijmans Van Beuningen

De laatste jaren worden allerlei mogelijkheden ontwikkeld op het gebied van digitale informatie en informatie uitwisseling. Bijna elke mobiele telefoon heeft een camera en vaak ook verbinding met internet. Moest je vroeger nog achter een computer zitten om toegang te hebben tot digitale informatie, nu kan dat op straat, in de trein of in het museum. Doormiddel van QR codes (een soort bar-codes) en/of Augmented Reality (AR) markers in combinatie met ‘Apps’ kan (digitale) informatie worden gekoppeld aan objecten. Dit bied allerlei mogelijkheden om verhalen en kennis over historische objecten op een nieuwe manier te ontsluiten.

Behalve deze digitale ontwikkelingen worden er ook in snel tempo allerlei technieken ontwikkeld waarmee objecten 3D gescand en 3D geprint kunnen worden. Deze technieken maken het mogelijk om ‘zonder aanraken’ objecten te reproduceren. Deze techniek is daardoor uitermate geschikt om kwetsbare en/of kostbare historische objecten te reproduceren. In een eerder project heb ik deze techniek daarom ingezet om zeer breekbaar 17^e eeuws gebruiksglaswerk weer ‘in gebruik’ te nemen. Door van 3D prints traditionele porselein gietmallen te maken was het mogelijk een serie porseleinen bekers te maken van dit historisch gebruiksgoed. Daarmee kunnen gebruikers deze objecten op een andere en nieuwe manier ervaren. Deze technieken bieden daarmee mogelijkheden om museumstukken op een nieuwe en vernieuwende manier te ontsluiten.

'proefobject': 18e eeuwse Suikerpot van Loosdrechts porselein, Museum Boijmans Van Beuningen

In overleg met Alexandra Gaba- van Dongen heb ik bekeken welk voorwerp geschikt zou kunnen zijn voor dit onderzoek. Daarbij is mijn keus gevallen op Kommetje met deksel, Loosdrecht, Nederland (Porselein, ca. 1780, Hoogte 8 cm, diam. 8 cm Inv. A 3017 a-b (KN&V). 

CT-scannen van porseleinen suikerpot, TU Delft, faculteit Civiele Techniek

3D print van Suikerpot met deksel in kunststof, TU Delft

 

 

wat vooraf ging: Vindplaats Delft, een collectie bekers(4)

Vindplaats Delft; een collectie bekers bestaat uit vier verschillende porseleinen bekers. De ‘oorspronkelijke’ glazen die uitgangspunt waren voor deze bekers zijn een zogenaamde ‘Knobbelbeker’ een ‘beker op braamknoppen’, een ‘beker met glasdraadversiering’ en een ‘beker met opgestoken bodem’. Ze zijn allen in de afgelopen 40 jaar opgegraven in het centrum van Delft en maken deel uit van de Collectie Henkes uit de Collectie Toegepaste Kunst van Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam en van de collectie van Erfgoed Delft e.o. Archeologie. Daarmee brengt dit project (archeologisch) erfgoed, ambachtelijke lokale technieken en high tech 

technologie samen tot een nieuw product. Vier porseleinen bekers die ‘onaanraakbaar’ historisch gebruiksgoed weer vaatwasmachine bestendig maakt. Erfgoed voor op de keukentafel.

 

mede mogelijk gemaakt door:

Prins Bernard Cultuur Fonds

Innovatievoucher CenterNovem, Agentschap NL

met dank aan:

Ing. Jouke Verlinden (Faculteit Industustrieel Ontwerpen, TU Delft)

Ing. Wim Verwaal (Faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen, TU Delft)

Dr. Wolf Song (Faculteit Industrieel Ontwerpen, TU Delft)

Drs. Alexandra Gaba-van Dongen (curator Historis Design, Museum Boijmans Van Beuningen)

Drs. Steven Jongma (Erfgoed Delft en omstreken, Archeologie)

Drs. Nina Linde Jaspers (specialist keramiek, ADC ArcheoProjects)

Drs. Sebastiaan Ostkamp (senior specialist Materiële cultuur cultuur, ADC ArcheoProjects)

Drs. Jaap Kottman (specialist glas, ADC ArcheoProjects)

Harold E. Henkes

Drs. Janneke Zuyderwyk (Archeologische Dienst Apeldoorn)

Elsa Noske, Sisko Roosenboom, Michel Haak, Astrid van Til, Rob Scharff (studenten TU Delft)

vouwblad/poster bij set van 4 bekers

vouwblad met toelichting bij 4 bekers

wat vooraf ging: Vindplaats Delft, een collectie bekers(3)

'beker met draadglasversiering', digitaal 3D model

'beker op braamknoppen' digitaal 3D model

'knobbelbeker' digitaal 3D model

'beker met opgestoken bodem' digitaal 3D model

 De tweede fase bestond uit het samenstellen van een team van 3e jaars studenten Industrieel Ontwerpen en Bouwkunde van de TU Delft. Zij hebben onder mijn begeleiding gedurende twee maanden gewerkt aan dit project. Er werden CT scans gemaakt van glaswerk uit de collectie van Museum Boijmans Van Beuningen. De studenten hebben vervolgens deze scans bewerkt en omgezet naar 3D computer modellen die verwerkt konden worden door de 3D printer. In verschillende materialen hebben zij vervolgens 3D prints gemaakt van deze modellen. De laatste stap bestond uit het maken van een gipsen ‘proefmal’ van deze modellen die geschikt was voor het gieten van porseleinen bekers. Daarmee was het onderzoek afgerond en was het mogelijk gebleken om van historisch glaswerk ‘zonder aanraken’ gietmallen te maken voor porselein.

3D prints in Vinyl, TU Delft

3D printer gips, TU Delft

3D prints in gips, vinyl en kunststof, TU Delft

porselein gietmal van 3D print, Studio

wat vooraf ging: Vindplaats Delft, een collectie bekers(2)

proefscan van 17e eeuwse roemer in CT-Scanner TU Delft

'screendump' van proefscan van 17e eeuwse roemer in CT-Scanner TU Delft

Het gaat in dit project niet om het maken van replica’s. Ik wil de opgegraven objecten gebruiken als basis voor nieuw design. De kwaliteit en schoonheid van de vorm opnieuw laten spreken. Deze bekers vertellen een verhaal, maar zijn geen geschiedenisboek of didactische les. Het zijn in de eerste plaats mooie bekers, die er opvallend ‘modern’ uit zien. Pas op het tweede gezicht is te zien waar ze vandaan komen, hoe oud ze zijn en waar ze gevonden zijn. De bekers dragen zo een verhaal over de historie van ons gebruiksgoed en verbinden haar met onze hedendaagse keuken- en eettafel.

Door middel van zeer recent ontwikkelde technische apparatuur is het mogelijk objecten 3D te scannen en ook 3D te printen. Door middel van deze high tech methodes is het mogelijk om historische en/of breekbare objecten ‘zonder aanraken’ te reproduceren. Deze techniek kan gecombineerd worden met traditionele keramische technieken zodat nieuwe ontwerpen kunnen worden gemaakt met gebruik van deze oude vormen. In samenwerking met de faculteit Industrieel Ontwerpen van de Technische Universiteit Delft zijn experimenten gedaan en is het project in twee fases uitgevoerd.

De eerste fase van het project bestond uit technisch onderzoek. Niemand heeft ooit eerder geprobeerd 3D scans te maken van 17e eeuws glaswerk. Er moest dus eerst onderzocht worden hoe dit zou moeten en of dit geen schade aan het glaswerk zou opleveren. Daartoe zijn gesprekken gevoerd met verschillende archeologen met expertise op het gebied van historisch glaswerk. Vervolgens heeft Erfgoed Delft e.o vakteam Archeologie 17^e eeuws glaswerk uit het depot ter beschikking gesteld voor het maken van ‘proefscans’. Deze zijn uitgevoerd op verschillende 3D scanners van de TU Delft. Het beste resultaat werd behaald op een ‘medische’ CT scanner. Deze maakt met behulp van röntgenstraling honderden dwars doorsneden van het glaswerk die vervolgens in de computer weer kunnen worden bewerkt tot een 3D object. Hiermee was de technische haalbaarheid van het project bewezen.

het scannen van 17e eeuwse Knobbelbeker in CT-scanner Tu Delft foto: Sam Rentmeester